Na (ontdekking van) een calamiteit, incident of ernstige complicatie is het normaal dat u als zorgverlener gevoelens ervaart van schuld, schaamte of angst voor (bv juridische) gevolgen. Die emoties kunnen zich zo sterk opdringen, dat u er volledig door in beslag genomen wordt (zelfabsorptie). Door deze zelfabsorptie is er geen ruimte om empathie op te brengen voor een ander.

Voor een disclosuregesprek is het tonen en uitspreken van empathie voorwaardelijk voor het betrachten van openheid. De enige wijze waarop dit gesprek effectief kan zijn, is als de zorgverlener de nare boodschap dat er iets fout is gegaan (of gedaan) empathisch brengt. Non verbale uitingen van empathie toepassen, biedt in dit geval uitkomst. In alle gevallen brengen we onze boodschap voor meer dan 60% non-verbaal, wanneer emoties meespelen, zelfs voor 80%. 

Non-verbale uitingen van empathie:

- Zit rechtop

- Maak (en houdt) oogcontact 

- Armen langs je lichaam 

- Handen in beeld

- Benen parallel, voeten naast elkaar 

- Lage stem 

​

Uw brein maakt nu de connectie: "ik zend empathie non-verbaal, ik kan dit nu ook verbaal". Oftewel, woorden die empathie tot uiting brengen, volgen op uw non-verbale houding.

 

Verbale uitingen van empathie: 

In het geval het evident is dat u een fout heeft gemaakt op het moment dat u het gesprek voert: bied expliciet excuses aan. Draai er niet omheen. 
 

In het geval het evident is dat het een complicatie betreft of uit onderzoek moet blijken waarin de oorzaak van de schade gelegen is, betuigt u spijt/ medeleven:
bv: "het spijt me verschrikkelijk dat u dit is overkomen". "Ik ben er zelf ook kapot van" of iets van die strekking.

​